Nederland kende in de 20e eeuw geen houtkachel cultuur, de eerste houtkachels kwamen meestal uit de Scandinavische
landen, zoals Denemarken, Zweden en Noorwegen.
Onze cultuur van kolen en oliekachels verdween snel door de gasbel uit Slochteren en we gingen massaal over naar het gebruik van aardgas.
We praten dan over ongeveer een halve eeuw geleden en we zien nu dat ook het aardgas uit onze cultuur moet verdwijnen ???
Er is echter één groot verschil, de inmiddels ontstane houtstook cultuur als gevolg van vrijkomende schoorsteenkanalen etc. gaat niet verdwijnen, als we tenminste verstandig zijn, denk aan de onrustige tijden in de wereld waarin we in een split second verstoken kunnen worden van noodzakelijke behoeften, dan is het wel heel fijn dat je in ieder geval jezelf en eventueel anderen nog kunt verwarmen en eten kunt bereiden.
Tevens is houtstook een “duurzame(re) energiebron” en verzorgt een behoorlijk deel van de duurzamere energie in Nederland en dat helpt weer om ons klimaatakkoord na te komen.
U bent reeds in het bezit van een houtkachel, dat is mooi, want hout stoken is in principe een CO2 neutrale bio-energie, het hout neemt tijdens zijn leven net zoveel CO2 op als tijdens verbranding of verrotting.
Echter zijn er wel een aantal spelregels waar u zich aan dient te houden.
- een goed schoorsteenkanaal met een juiste uitmondingshoogte en diameter (denk ook aan regelgeving)
- een juiste kachel (nu Eco-design) met een goed verbrandingssysteem.
- goed gedroogd en schoon stookhout (tussen 15 en max. 18% vochtgehalte)
- rekening houden met het stookalert op Beterstoken.nl
- en “last but not least”, een goede stoker die een stookcursus gevolgd heeft bij bijv. een NHK lid
Als u bovenstaande in acht neemt, zult u niet alleen veel plezier en warmte van uw kachel of haard hebben maar ook geen onruststoker zijn voor uw omgeving.
Is het verstandig om gasleidingen niet meer verplicht aan te laten leggen in nieuwbouw?
Hier kun je over discussiëren, aan de ene kant ligt het in de lijn der verwachtingen dat het gebruik van aardgas eindigt, aan de andere kant zijn er ook duurzaam opgewekte gassen die door de bestaande leidingen zouden kunnen stromen, denk bijv. aan biogas uit vuilnis en gasgemaakt uit overtollige elektriciteit “Power to Gas”, ook nieuwe ontwikkelingen zijn in de toekomst niet ondenkbaar.
Als je deze leidingen dan alsnog aan moet gaan leggen is dit een heel kostbare zaak.
Misschien is dit een verkeerde zienswijze maar het zou niet de eerste keer zijn dat de overheid een verkeerd tijdspad kiest, denk bijv. eens aan de zorgsector, de hoge snelheidstrein, privatiseringen etc. etc.
Het nemen van zichtbare stappen in de weg naar een meer duurzame economie t.o.v. de ons omringende landen, die vaak verder zijn dan ons, is geen vrijbrief tot het overhaast nemen van zulke belangrijke beslissingen.
Stel, u heeft nog een gemetselde schoorsteenkanaal in uw woning en u wilt hier een hout of gaskachel op aansluiten, hoe zou u dan te werk kunnen gaan en wat is belangrijk.
Stap 1, laat uw schoorsteen eerst door een schoorsteenveger schoonmaken, zodat het kanaal in elk geval gereinigd en niet verstopt is.
Stap 2, laat door een onafhankelijk deskundige of door het bedrijf waar u een kachel of haard wilt kopen (of beide) de kwaliteit van het kanaal beoordelen en de mogelijkheid tot het installeren van een r.v.s. voering die geschikt is voor het type kachel of haard die u op het oog heeft.
Een schoorsteenvoering kan problemen als te weinig trek, rooklekkage en vochtdoorslag voorkomen, dit geldt zowel voor hout als gaskachels en gelijk inbrengen bij de installatie van haard of kachel is voordeliger dan het later alsnog te moeten laten uitvoeren.
Een gemetseld schoorsteenkanaal hoeft niet altijd gevoerd te worden, maar is in alle gevallen wel verstandig, ook het laten beoordelen of het kanaal aan de regelgeving voldoet is verstandig, hiermee kun je eventuele problemen in de toekomst mee voorkomen.
Vaak voorkomende impasse bij het aanschaffen van een houtkachel/haard is het vermogen van de kachel t.o.v. de ruimte waar hij komt te staan, de wens van hoe hij er uit moet zien en de prijs.
Om bij de eerste te beginnen, het vermogen is enorm belangrijk om de kachel/haard prettig en goed te kunnen gebruiken.
Helaas zijn veel woningen, zeker nieuw gebouwde, goed geïsoleerd en kan er vaak maar weinig warmte toegevoegd worden, zeker bij woningen met alleen vloerverwarming, deze zijn meestal constant op woontemperatuur zodat toevoeging overbodig is, hier moet je zeker aanpassingen voor plegen.
Hoe groter de kachel/haard hoe groter het vermogen en andersom, echter in een grote kamer wil je geen kleine kachel/haard terwijl het vermogen voldoende is, kies daarom een kachel/haard die een zo laag mogelijk toegestaan vermogen heeft.
Als je hier uit gekomen bent, dan is het volgende probleem, vinden we deze kachel/haard mooi en passen in onze woning.
Ben je hier ook uitgekomen, dan blijft de prijs nog over en begint vaak de zoektocht naar de beste prijs.
Prijs zegt echter niet alles over de kwaliteit, beschikbaarheid van service en onderdelen, ook de kwaliteit van installatie is minstens zo belangrijk als al het voorgaande, dus laat je niet alleen verleiden door de prijs in deze laatste fase van beslissing.
“ONDER DE ROOK VAN” deze opmerking kennen we allemaal, maar waar komt deze vandaan, vermoedelijk wordt ermee bedoeld dat je zo dicht bij een plaats woont dat je de rook van kachels en bedrijven langs ziet komen en kan ruiken.
Ook de uitdrukkingen “wie vuur wil, moet tegen de rook kunnen” en “waar rook is, is vuur” zeggen iets over hoe het vroeger was en wat een groot deel van onze medelanders niet meer willen.
De acceptatiegrens van de meeste mensen is behoorlijk verlaagd, bij de één gaat het om lawaai, bij een ander om geuroverlast etc., etc., waarschijnlijk gaat dit niet meer veranderen, hooguit verergeren.
Aan de andere kant is het wel zo, dat we niet meer kunnen leven zoals vroeger en daar moeten we als bevolking en overheid op anticiperen.
Dit kunnen we in elk geval doen door niet onbezonnen hout te gaan stoken en alles maar in de kachel te gooien, maar ook een beetje beter afgestelde regelgeving en duidelijkheid zou hier zeker bij kunnen helpen.
Er wordt veel gesproken over pelletkachels, het hoge rendement en daarmee gepaard gaande duurzaamheid van hout stoken.
In grote lijnen klopt dit ook wel, alleen moet men wel alle feiten kennen om een juiste beoordeling van pelletkachels t.o.v. houtkachels mogelijk te maken voordat je een keuze maakt.
Een pelletkachel is meer een verwarmingskachel dan een sfeerkachel, het vuurbeeld is niet te vergelijken met een gewone houtkachel en je kunt geen gewoon hout stoken zoals in een houtkachel omdat je alleen pellets kunt gebruiken die volledig automatisch aangevoerd worden in de kachel.
Het feit dat je alleen pellets kunt gebruiken geeft het nadeel dat je afhankelijk bent van leveranciers en prijzen.
De kachel zelf moet goed afgesteld zijn en regelmatig goed onderhouden worden door de gebruiker en een onderhoudsbedrijf (meestal de dealer), om de juiste werking en rendement te krijgen, dit in tegenstelling tot een houtkachel die zijn werking dankt aan een uitgekiend natuurlijk proces (schoorsteentrek) waarbij verbrandingslucht toestroomt en naverbranding ontstaat van de hete verbrandingsgassen.
Het schoorsteenkanaal van beide kachels moet voldoen aan de regelgeving die gesteld is voor houtkachels van vaste brandstoffen, dit betekent dat de uitmonding van een pelletkachel niet in een gevel mag zijn, maar uitsluitend in het toegestane uitmondingsgebied voor vaste brandstoftoestellen.
Voordeel van een pelletkachel is de langere stooktijd zonder onderbreking en thermostatische regeling, dit maakt hem geschikt voor hoofdverwarming met of zonder aansluiting op de centrale verwarming.
Wat betreft de keuze van modellen, deze is beperkter dan van houtkachels, maar hier wordt ook een aardige inhaalslag gemaakt en hieruit lijkt het dat de pelletkachel zich een vaste plaats veroverd heeft op de Ned. markt na eerdere mislukte pogingen.